Türkiye'nin yakın zamanda yaşadığı deprem felaketlerinin acısı hala tazeyken ve İstanbul depremi riski tartışmaları devam ederken, afet bilinci ve hazırlık alanında teknoloji büyük önem kazanıyor.
Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Bölümü laboratuvarına kazandırdığı Deprem Erken Uyarı Sistemi (DEUS) ile Türkiye'de bir ilke imza attı. Bu sistem, sadece afet öncesi hazırlık için değil, aynı zamanda uygulamalı akademik araştırmalarda da kullanılacak.
Multitek firması tarafından hibe edilen sistemin kurulumu, firma yetkilileri tarafından titizlikle gerçekleştirildi. İleri teknolojiye sahip bu sistem, EDİS firmasından alınan kritik deprem verilerini işleyerek, depremin yıkıcı S dalgası gelmeden saniyeler önce uyarı veriyor.
Saniyeler hayat kurtarıyor
DEUS, depremin daha hızlı ilerleyen ve yıkıcı olmayan P (Primer) dalgasını tespit ederek, asıl yıkımı getiren S (Sekonder) dalgası ulaşmadan önce kritik "altın saniyeler" olarak adlandırılan uyarı süresi yaratıyor. Bu sayede hayati önlemler alınabiliyor.
Akademi ve sektör iş birliğiyle kurulum
Multitek desteğiyle sistemin kurulumu firma yetkilileri tarafından laboratuvarda dikkatle yapıldı. Sistem, EDİS firmasından aldığı deprem sinyallerini işleyerek çalışıyor ve Üsküdar Üniversitesi Çarşı Yerleşkesi'ndeki İSG Laboratuvarı'na yerleştirildi.
Akademisyenler sürece aktif katıldı
Üsküdar Üniversitesi akademik kadrosu, sistemin geliştirilmesi ve uygulanması aşamalarında aktif rol aldı. Kurulum ve araştırma-geliştirme komisyonunda İSG Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan da yer aldı.
Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin sistemi inceledi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, sistemin kurulmasının ardından yerinde incelemelerde bulunarak çalışma prensipleri hakkında detaylı bilgi aldı.
Sistem sempozyumda tanıtıldı
11 Ekim’de İSGDER iş birliğiyle Üsküdar Üniversitesi’nde düzenlenen sempozyumda sistem geniş bir profesyonel kitleye tanıtıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Uzmanı-Denetçisi Alpay Bulut ve İSGDER üyeleri, Dr. Öğr. Üyesi Uçan eşliğinde sistemi detaylı şekilde inceledi.
Eğitim ve araştırmalara katkı sağlayacak
Üsküdar Üniversitesi İSG Laboratuvarı’na kazandırılan DEUS, öğrencilerin acil durum yönetimi konusunda uygulamalı eğitim almasını sağlayacak ve deprem güvenliği alanındaki akademik araştırmalara erken uyarının önemini göstermede katkı sunacak.
Hayati güvenlik önlemleri otomatik devreye giriyor
Sistem, P dalgasını algılayarak S dalgası gelmeden önce şu önlemleri otomatik olarak uyguluyor:
- Acil Durum Müdahalesi: Doğalgaz, su ve elektrik gibi kritik altyapılar anında kesiliyor.
- Tahliye Güvenliği: Asansörler en yakın güvenli kata indiriliyor, kapılar açılıyor ve otomatik kapı kilitleri devre dışı bırakılarak tahliye yolları güvence altına alınıyor.
- Uyarı Sistemleri: Sesli ve ışıklı alarmlar aktif hale getirilerek bina sakinleri bilgilendiriliyor.
Şu anda büyük ölçekli firmalar ve endüstriyel tesislerde aktif olarak kullanılan bu teknoloji, konutlar ve diğer binalarda yaygınlaştırılması için çalışmalar sürüyor.
Kaynak: Beyaz Haber Ajansı (BYZHA)
