TÜİK tarafından yapılan açıklamada, 2019/2152 sayılı Avrupa İş İstatistikleri Yönetmeliği kapsamında yürütülen uyumlaştırma çalışmaları sonucunda, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri ile Girişimcilik ve İş Demografisi göstergelerinde revizyonlar yapıldığı belirtildi.
Sektörel dağılım incelendiğinde, 2024 yılında kurulan girişimlerin en yüksek oranı %32,1 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü %16,8 ile ulaştırma ve depolama, %10,1 ile inşaat sektörü takip etti.
İllere göre değerlendirildiğinde, İstanbul 2024 yılında kurulan girişimlerin %25,8’ini oluşturdu. İstanbul’u %7,5 ile Ankara ve %6,5 ile İzmir izledi.
Öte yandan, 2022 yılında kapanan girişimlerin oranı %12,9 olarak kaydedilirken, bu girişimlerin istihdamdaki payı %4,2 oldu. Sektörel bazda en fazla kayıp %35 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı sektöründe yaşandı. İstanbul, kapanan girişimlerin %25,7’sine ev sahipliği yaptı.
Girişimlerin hayatta kalma oranları da paylaşıldı. 2023 yılında kurulan girişimlerin %78,3’ü bir yılını tamamladı. 2022 yılında kurulan girişimlerin ise bir yıllık hayatta kalma oranı %75,2, iki yıllık hayatta kalma oranı %58,6 olarak gerçekleşti.
Hızlı büyüyen girişimlerin oranı 2024’te %14,4 olarak belirlenirken, ceylan girişimlerin oranı %2,4 oldu. Hızlı büyüyen girişimlerin en yoğun olduğu sektörler sırasıyla %23,5 ile imalat, %20,5 ile toptan ve perakende ticaret, %15,2 ile inşaat olarak kaydedildi. Ceylan girişimlerin ise %27’si imalat, %15,2’si toptan ve perakende ticaret, %12,4’ü inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
İmalat sanayinde kurulan girişimlerin %57,8’i düşük teknoloji ürünleri üretirken, %29,6’sı orta düşük, %11,7’si orta yüksek ve %0,9’u yüksek teknoloji ürünleri üretti.
Kuruluş yıllarına göre yapılan değerlendirmelerde, 2016-2020 yılları arasında kurulan girişimlerin 2024’teki ciro payı %16,6, istihdam payı %20,1 olarak belirlendi. 2021 ve sonrası kurulan girişimler ise %17,4’lük istihdam payına sahip oldu. Daha eski girişimlerde ise 1990 ve öncesi kurulanların ihracat payı %17,3, ithalat payı %28,4 olarak kayıtlara geçti.
