Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Kulak, Burun, Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi K. Ali Rahimi, toplumda sıkça karşılaşılan sağlıkla ilgili yanlış inanışların bilimsel gerçeklerle örtüşmediğini sinüzit ve yüz felci örnekleri üzerinden açıkladı.
Nesilden nesile aktarılan bazı sağlık inanışları sorgulanmadan doğru kabul ediliyor
Dr. Rahimi, toplumda nesilden nesile aktarılan bazı sağlıkla ilgili inanışların çoğunlukla bilimsel temeli olmadan doğru kabul edildiğini belirtti. Özellikle soğuk algınlığı, enfeksiyonlar ve sinir sistemi hastalıklarıyla ilişkilendirilen bu ifadelerin sıkça duyulduğunu söyledi.
Kültürümüzde yaygın olan bazı örnekler arasında “dondurma yersen bademcik iltihabı olursun”, “çıplak ayakla taşa basma böbreklerini üşütürsün”, “taşa oturma bağırsaklarını üşütürsün”, “boynuna atkı sar boğazın şişmesin” ve özellikle soğuk havalarda sıkça söylenen “ıslak saçla yatarsan sinüzit olursun” gibi ifadeler yer alıyor. Dr. Rahimi, bu ifadelerin tıbbi olarak desteklenmiş herhangi bir çalışmasının bulunmadığını vurguladı.
Sinüzitin saçın ıslak kalmasıyla bağlantısı yok
Sinüzitin genellikle nezle ve grip gibi viral enfeksiyonlar sırasında sinüs boşluklarında iltihap oluşmasıyla meydana geldiğini aktaran Dr. Rahimi, saçın ıslak kalmasıyla sinüzit arasında bilimsel bir bağ olmadığını söyledi. Saç derisi ile burun mukozasının anatomik olarak birbirinden uzak bölgeler olduğunu ve bağışıklık sistemi üzerinde doğrudan bir etkisi bulunmadığını belirtti.
Ancak bireylerin kendilerini korumaları açısından ıslak saçla uyumamanın konfor, hijyen ve genel vücut direnci açısından daha sağlıklı bir tercih olduğunu ekledi.
Yüz felci, yüz sinirindeki iletim bozukluğundan kaynaklanır
Yüz felcinin, yüz kaslarını kontrol eden yüz sinirinin iletimindeki bozukluk nedeniyle ortaya çıktığını ifade eden Dr. Rahimi, bu sinirin beyinden çıktıktan sonra temporal kemik içinde dar bir kanaldan geçtiğini anlattı. Bu kanalda sinirde ödem oluşması durumunda iletimin bozulduğunu ve kasların çalışamadığını belirtti.
Ayrıca tükürük bezi ameliyatları, kafa travmaları veya cerrahi müdahaleler sırasında sinirin zarar görmesiyle de yüz felci gelişebileceğini söyledi. Bu durumlarda yüz kaslarında asimetri oluşur.
Yüz felci durumunda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalı
En sık görülen yüz felci türünün Bell’s palsi olduğunu ve bu tür felçlerin çoğunlukla kendiliğinden iyileştiğini belirten Dr. Rahimi, iyileşmeyen vakalarda kalıcı felç ve estetik sorunların ortaya çıkabileceğine dikkat çekti. Bu nedenle yüz felci belirtileri görüldüğünde hemen sağlık kuruluşuna başvurmanın önemini vurguladı.
Felcin beyin kaynaklı mı yoksa sinir hattı boyunca mı geliştiğinin ayırt edilmesinin tedavi açısından kritik olduğunu söyledi. Ayrıca aynı tarafta kulak enfeksiyonu, kolesteatom, temporal kemik kırığı veya tükürük bezi hastalıklarının araştırılması gerektiğini belirtti.
Erken tedavi başarı şansını artırır
Yüz felcinde göz kapağını kapatan kasların da etkilenebileceğini ve bunun göz kuruluğu ile enfeksiyon riskini artırdığını ifade eden Dr. Rahimi, tedaviye erken başlanmasının her zaman başarı oranını yükselttiğini söyledi.
Tedavi sürecinde ilaç kullanımı, fizik tedavi, masaj, sıcak uygulamalar ve destekleyici yöntemlerin birlikte uygulanabileceğini belirtti. Ayrıca herpes zoster virüsünün neden olduğu ve kulak çevresinde döküntüler, işitme kaybı, kulak çınlaması ile birlikte görülen yüz felcinde kalıcı hasar riskinin daha yüksek olduğunu ve daha yoğun tedavi gerektiğini ekledi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı