Kalın bağırsakta oluşan keseciklere divertikülozis denir ve oluşum nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, en önemli etkenin bağırsak içi basıncının artması olduğu düşünülmektedir. Bu kesecikler genellikle belirti vermezken, bazen hafif karın krampları, şişkinlik, gaz ve dışkılama alışkanlıklarında değişikliklere (kabızlık veya ishal) yol açabilir. Ancak keseciklerin iltihaplanması durumunda (divertikülit), şiddetli karın ağrısı, ateş, titreme, mide bulantısı, kusma ve iştah kaybı gibi ciddi belirtiler ortaya çıkar. Özellikle şiddetli karın ağrısı ve ateş durumlarında vakit kaybetmeden doktora başvurmak hayati önem taşır.
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Osman Anıl Savaş, liften fakir beslenme nedeniyle oluşan sürekli kabızlık ve hareketsiz yaşamın hastalığa zemin hazırladığını belirtmektedir. Ayrıca genetik faktörler ve yaşa bağlı bağırsak duvarlarının zayıflaması nedeniyle 60 yaş üstü bireylerde divertikülozis daha sık görülmektedir.
Divertikülit Tedavisinde Cerrahi Yöntemler
Divertiküller genellikle başka nedenlerle yapılan taramalarda tesadüfen tespit edilir. Tanı için kolonoskopi ve bilgisayarlı tomografi (BT) kullanılır. Tedavi, hastalığın evresine göre değişir. Keseciklerin iltihaplanmadığı sessiz evrede (divertikülozis) ilaç tedavisi gerekmez; bol lifli beslenme ve yeterli su tüketimi önerilir. Hafif ataklarda istirahat, sıvı ağırlıklı beslenme ve doktorun önerdiği antibiyotikler kullanılır. Şiddetli ataklarda ise hastanede yatış, damardan antibiyotik tedavisi ve bağırsak dinlendirilmesi gerekebilir. Nadir durumlarda bağırsak delinmesi, sık tekrarlayan ataklar veya kanama gibi komplikasyonlar gelişirse cerrahi müdahale gerekebilir.
Cerrahi müdahalede, hastalıklı bağırsak bölümü çıkarılır ve sağlıklı uçlar birbirine dikilir. İşlem hastanın durumuna göre açık veya kapalı (laparoskopik) yöntemle yapılabilir. Laparoskopik cerrahi, karında 3-4 küçük kesi ile gerçekleştirilir ve daha az ağrı, küçük izler ve kısa hastanede kalış süresi ile hastaların hızlı iyileşmesini sağlar.
Dr. Osman Anıl Savaş, hastaların en çok korktuğu konunun bağırsağın karın duvarına ağızlaştırılması sonucu dışkının torbaya dolması olduğunu belirtmektedir. Ancak laparoskopik ameliyatlarda genellikle torba kullanılmaz; hastalıklı kısım çıkarılarak sağlıklı uçlar birleştirilir. Acil durumlarda karın içi çok iltihaplı ise, dikişlerin tutmaması riski nedeniyle geçici olarak stoma açılabilir. Bu durumda enfeksiyon temizlendikten ve hasta iyileştikten sonra 3-6 ay içinde ikinci bir ameliyatla stoma kapatılır.
Kaynak: Beyaz Haber Ajansı (BYZHA)